Tezlerin Benzerlik Kontrolünden Geçirilmesi Hakkında
Tezlerin benzerlik taramalarından geçirilmesi aşamasında aşağıdaki konulara dikkat edilmesi gerekmektedir.
GENEL HUSUSLAR:
1. Enstitünün gönderdiği raporlar intihal raporu değil BENZERLİK raporudur. Kullanılan programlar intihal tespit etmemekte sadece benzerlik tespit ederek danışman öğretim üyesinin benzerlik kaynaklı intihalleri tespit etmesine yardımcı olmaktadır.
2. Benzerlik raporlarında herhangi bir yüzde sınırı belirlenmemesine karar verilmiştir. Bu yaklaşımın temel gerekçesi, benzerlik oranının yalnızca sayısal bir gösterge olması ve doğrudan intihal veya akademik etik ihlali anlamına gelmemesidir. Bir tezde intihal veya akademik etik ihlali sadece benzerliklerden kaynaklanmamaktadır. Bu nedenle alanın uzmanı da olan tez danışmanı benzerlik raporunu yardımcı bir unsur olarak kullanmalı, diğer akademik etik ihlallerini de göz ardı etmemelidir.
Örnek vaka: Enstitümüze sunulan hukuk, edebiyat ve ilahiyat alanlarındaki tezlerde çok fazla mevzuat, edebi eser, kutsal metin vb. çevrimiçi ortamda bulunan metinler yer almaktadır. Benzerlik tarama programları da çevrimiçi ortamları tarayarak benzerlik tespit etmektedir. Kullanılan programlar bazen bu metinlerin alıntı olduğunu tespit edememektedir. Bu nedenle bu tarz tezlerde benzerlik oranı yüksek çıkmaktadır.
3. Özetle benzerlik raporu yüzde 2 olan tezde intihal veya akademik etik ihlali bulunabilir, benzerlik oranı yüzde 30 olan bir tezde bu unsurlar bulunmayabilir. Bu nedenle Enstitümüz, yalnızca benzerlik yüzdesine dayanarak bir değerlendirme yapmanın sağlıklı olmayacağı kanaatine varmış; hem danışmanların hem de öğrencilerin çalışmalarının akademik bütünlüğünü korumak ve Üniversitemizin gelecekte karşılaşabileceği olası intihal veya etik ihlali soruşturmalarına karşı kurumsal bir güvence sağlamak amacıyla, tezlerin benzerlik raporlarının mutlaka danışman öğretim üyeleri tarafından dikkatlice incelenmesini zorunlu kılmıştır.
BENZERLİK TARAMASI PARAMETRELERİ VE TEZ DOSYASININ BENZERLİK TARAMASINA HAZIRLANMASI:
Enstitümüz gönderilen benzerlik taraması isteklerinde dosyalara aşağıdaki parametreleri uygulayarak rapor hazırlatmaktadır.
- Bibliyografik materyaller (kaynakça)
- Kaynağı gösterilen tırnak (“) içindeki ve blok alıntılar
- Küçük kaynaklar (6 kelimeden az olanlar) benzerlik endeksine dahil edilmez.
- Enstitümüze gönderilen tezler mükerrer tarama olmaması için benzerlik tarama programının veri tabanına kaydedilmez yani depoya alınmaz. (Öğrenci daha önce tezini başka bir kurumdan benzerlik taramasına soktuysa bunu mutlaka danışman öğretim üyesine, danışman öğretim üyesi de Enstitümüze bildirmelidir)
Benzerlik taramasına gönderilecek dosyaya ilişkin düzenlemeler:
- Dosya ismi, “öğrencinin adı soyadı ” şeklinde düzenlenmelidir.
- Mailin konu kısmına “öğrencinin adı soyadı program adı” yazılmalıdır.
- Taranması için gönderilen tez/proje dosyasında Girişten önceki ve sonuçtan sonraki kısımlar olmamalıdır. (Tezde/Projede yer alan ‘Şekiller ve Tablolar Listelerini, Kısaltma Listesi, Özgeçmiş ve Kaynakça bölümleri çıkartılmalıdır.)
- Tezde/Projede yer alan tüm resimler (resim olarak eklenen grafikler de dahil) çıkartılmalıdır.
- Bu haliyle tez/proje 400 sayfayı aşıyorsa puntoları küçültülmelidir ya da 400 sayfalık bölümler halinde gönderilmelidir.
SÜREÇ:
Öğrenci tamamlamış olduğu tez/projesini, tez/proje hazırlama yönergesine göre şekil şartlarına ve yukarıdaki kurallara uygun formatta hazırlayarak danışmana iletir. Danışman da tezi benzerlik kontrolü yapılmak üzere PDF veya Word formatında sbeteztarama@istanbul.edu.tr adresine gönderecektir.
1. Danışman tarama isteğini istanbul.edu.tr uzantılı e-mail adresinden göndermelidir. Raporlar üniversitemizin cloud hizmetinde saklandığı için farklı mail uzantılarıyla tarama isteği gönderilmesi durumunda danışman rapora erişememektedir.
2. Enstitü 24 saat içerisinde (hafta sonu hariç) tarama sonucunu danışmana gönderecektir. Bu süre zarfında enstitüce belirlenmiş benzerlik programında veya gönderilen tez dosyasında taramaya engel bir durum varsa Enstitü danışmanla iletişime geçecek süre yeniden başlayacaktır.
3. Danışman, jüri üyelerinin belirlenmesinin ardından raporu jüri üyelerine iletir. Rapordaki verilerde veya sınav jüri üyesi/üyelerinin somut kanıtlarla belgeledikleri verilere göre gerçek bir intihalin tespiti halinde; tez, gerekçesi ile birlikte, karar verilmek üzere enstitü yönetim kuruluna gönderilir.
4. Bu sürecin resmi teyidi için, tez teslim aşamasında danışman öğretim üyelerinden benzerlik raporunun tarihini, numarasını, öğrencinin ve danışmanın bilgilerini içeren ve imzalı “Tez Teslim Yazısı” alınmasına karar verilmiştir. Form için TIKLAYINIZ
5. Örnek tez şablonu için TIKLAYINIZ
6. Tez / Proje hazırlama yönergesi için TIKLAYINIZ
Öğrencilerimize ve öğretim üyelerimize önemle duyurulur.